Δευτέρα 24 Σεπτεμβρίου 2012

ετιμάτο εν τη Τενέδω, ένθα και βρέφη αυτώ εθυσίαζον


Πριν περάσουμε στα αναλυτικά κείμενα περί  Λευκοθέα και στους χώρους λατρείας της ας δούμε δούμε αναλυτικότερα  την ερμηνεία του πρώτου ονόματος της Ινούς. 
 
Aelius Herodianus et Pseudo-Herodianus Gramm., Rhet., Partitiones (= πιμερισμοί) [Sp.?] (e codd. Paris. 2543 + 2570)
Page 49, line 13

ι συλλαβ πρ το ν δι το ἰῶτα γράφεται· οον·
νίον, τ νερον· ν, κύριον, θηλυκόν· ναχος, κύριον·
 ν, τ νδυναμ, κα νόω·

Pseudo-Zonaras Lexicogr., Lexicon
Alphabetic letter iota, page 1109, line 15
<νις>. πας νέος, βρέφος. παρ τ ς νς, νις·
 δύναμις γρ τν πατέρων υοί. παρ τ αί-
 νειν κα εφραίνειν τος πατέρας.
<ννοί>. ο κολοβο τν ππων. νάννοι δ κα ναν-
 νοφυες ο κολοβο τν νθρώπων.
<ναχος>. νομα ποταμο.
<νωπός>. νομα ποταμο. †παρ τ ς νς,
 σημαίνει τν δύναμιν, κα το πς, σημαίνει
 τν φωνν, γέγονεν νωπς κατ' κτασιν το
 <ο> ες <ω> μέγα.†
<νωψ>. κύριον. νοψ δ μέγας, <η> κα μικρόν.  
<νες>. δυνάμεις νερα. κα κλίνεται ν, τς
 νς, α νες. τ γρ νερα ατια το έναι.
 παρ τ ς, σημαίνει τν δύναμιν, γίνεται
 νες τ πληθυντικόν.
<νις>. χώρα.
<να>. τν δύναμιν. κα να νομα πόλεως.
<νώ>. νομα θες.
<νδαλμα>. φαντασία, ναρ, μοίωμα. [παρ
 τ εδω, τ μοι, εδάλλω κα ποβολ το <ε>
 κα πλεονασμ το <ν>, νδαλμα.]

<νίον>. νερον, π τς το γκεφάλου βάσεως
 π τ πλατέα νερα, τν σχν μν χειν
 δοκε. [ς παρ τ σφξ, σφηκς, σφηκίον, ο-
 τως κα παρ τ ς, νς, νίον.]
<νάχειον στυ>. τ το νάχου.

<νάσσω>. σχν παρέχω. 
 
Hesychius Lexicogr., Lexicon (Α – Ο)
Alphabetic letter iota, entry 664, line 1
<ν>· ατ. ατήν. ατόν n. Κύπριοι
*<ινα>· που. πως. κα πίῤῥημα. νερον r. vgn
<να γνώωσιν>· να πιγνσιν (Α 302)
<ναία>· δύναμις
<νας>· νερα
<νάχεια>· ορτ Λευκοθέας ν †Κρήτεσιν, π νάχου
*<ναχος>· ποταμός rA <Θεσσαλίας> A
*<νες>· νερα (λ 219) ASgn  
<νεύει>· τείνει
 [<νία>· λρα]
<νίον>· τ πισθεν το τραχήλου νερον (Ε 73) r. κα συνα-
 γωγ τν χειρν πρς λλήλας. μέτρον. υόν
*<νις>· υἱὸς νέος, πας, βρέφος, πόγονος νήπιος (Eur. Troad.
…<ννην>· κόρην μικράν· κα τν ν τ φθαλμ

Georgius Choeroboscus Gramm., De orthographia (epitome) (e cod. Barocc. 50)
Page 222, line 13
 
 <να>: στιν δ νόματος, δι το ι· π γρ το ς νς γέγονεν.
 <χανόω>: ι κατ τν φαίρεσιν το λ παρ τ λίαν χε-
σθαι, σχανόω ν, κα π τ νδεί το σ τέταται τ ι, ς
κα τ γινώσκω, γνώσκω.
 <νωπός>: στιν δ νομα ποταμο, δι το ι γράφεται·
παρ γρ τ ς νς, σημαίνει τν δύναμιν, κα παρ τ ψ
πς, σημαίνει τν φωνν, γέγονεν νωπς κτάσει το ο πα-
ρακολούθως ες τ ω.
 <ναχος>: νομα ποταμο, δι το ι γράφεται· παρ γρ
τ ς νς, τ σημανον τν δύναμιν, κα τ χεύεσθαι γέγονεν
ναχος· οονε, μετ δυνάμεως χεόμενος. 
 
Georgius Choeroboscus Gramm., De spiritibus (excerpta)
Page 204, line 31
 Τ Ι πρ το Ν ψιλοται. ναχος, ποταμός. ν,
νομα θες. νίον, τ νερον. ν, νς, δύναμις. ν,
τ νδυναμ. πλν το να, ατιολογικο συνδέσμου. κα
να, ντ το που, τοπικο πιῤῥήματος. 
 
Etymologicum Gudianum, Etymologicum Gudianum (ζείδωροςμαι)
Alphabetic entry iota, page 279, line 12
<ν>, ες τ κτίς.
<να>, σημαίνει δ. τν δύναμιν ν' πόλεθρον χοντες.
 τ πως να γνωσι κα οδε. τ νερον, να τάμς
 πσαν δι πρό. σημαίνει δ κα τ που, να γάρ
 σφιν πέφραδον γερέεσθαι. στι δ κα πίῤῥημα το-
 πικόν· κα ες τ κιν.
<να κρατοντος>, γίνεται κ το ς νς, σημαίνει τν
 τν νευρν δύναμιν
<ν>, δι το ι. παρ τ ς νός. παρ τ δύνειν
 γέγονε δύνω κατ' κα ποβολν το δ νω, κα τροπ
 το υ ες ι ν, σπερ δύφρος δίφρος· κα γρ ες
 θάλασσαν δυσεν νώ.
<νίον>, δι το ι γράφεται. στέον δ, σπερ π το
 σφξ, σφηκς γίνεται σφήκιον, σημαίνει δ τν μι-
 κρν σφκα, οτω παρ τ ς νς νίον, σημαίνει δ
 τ πλατ νερον.
<ναχος>, νομα ποταμο, παρ τ ς νς κα τ
 χέεσθαι γίνεται, οονε μετ δυνάμεως φερόμενος
 κα χεόμενος. 
 
Etymologicum Gudianum, Etymologicum Gudianum (ζείδωρος – μαι)
Alphabetic entry sigma, page 500, line 52

<Σιν >, νομα ρους, π το ς, σημαίνει τν γν-
 σιν,
να, τι κε εδεν Μωσς τν θεόν· π
 το ς νς, σημαίνει τν δύναμιν, να κα πλεο-
 νασμ το σ, Σιν, τι κε ν το νόμου δύναμις.

 
Η ελληνική γλώσσα μας δίνει τον κώδικα και μας οδηγεί να ερμηνεύσουμε ακομα και τις ερμηνείες των Ιερών και των τόπων, σε διαχρονικό επίπεδο…
 
Η Ινώ/Λευκοθέα όμως λατρεύεται σε διάφορες περιοχές νησιωτικές κυρίως
Στα Μέγαρα υπήρχε και ιερό της Λευκοθέας με λίθινο θριγκό. Οι Μεγαρείς έλεγαν ότι αυτοί πρώτοι ονόμασαν την Ινώ Λευκοθέα και προς τιμή της τελούσαν κάθε χρόνο θυσία.
Στην Κόρινθο, στο ισθμιακό ιερό του Ποσειδώνα, έστεκαν αγάλματα της Λευκοθέας και του Μελικέρτη. Σε κορινθιακά νομίσματα της εποχής του Σεπτιμίου Σεβήρου παριστάνεται η Λευκοθέα με τον μικρό Μελικέρτη στην αγκαλιά.
Στην Αθήνα, η επιγραφή «Λευκοθέα Σώτειρα Ελλιμενία» είναι χαραγμένη σε καθίσματα του Θεάτρου του Διονύσου, η μεν Λευκοθέα ως « Σώτειρα» και «Ελλιμένια », ο δε Μελικέρτης ως «νεών φύλαξ».

Το όνομα του Μελικέρτη θυμίζει φωνητικά το όνομα του θεού Μελκάρτ των Φοινίκων- θ΄ακολουθήσει κείμενο- μορφή ανάλογη με τον Μολόχ των Χαναναίων, και σαφώς υπάρχουν αντιστοιχίες ανάμεσα στη λατρεία του φοινικικού Μελκάρτ και εκείνη του Μελικέρτη-Παλαίμονα στον ελληνικό χώρο. Ο τελευταίος λατρευόταν στην Τένεδο με θυσίες βρεφών· ΟΜΩΣ η έννοια του βρέφους δεν εχει την έννοια του ανθρώπινου βρέφους αλλα βρέφος θεωρούνταν το θρέμμα δηλ ο νεογνός του άγριου ζώου αλλά και του οικόσιτου καθώς και των ψαριών, ο νεοσσός δηλ, το νεογέννητο πουλί, το κλωσσόπουλο, αλλα και το νεογέννητο παιδί, ο νεοπός, ο νοπός, το ράριον ή ράρος δηλ το πρόωρο βρέφος – Ράριον πεδίον η πεδιάδα της Ελευσίνας όπου καλλιεργήθηκε στάρι για πρώτη φορά,  ο σκύμνος δηλ. ο νεογνός του ζώου κυρίως του λιονταριού, ή το κουτάβι, το τρέφος κλπ
Μάλιστα οι γυμνικοί αγώνες αγοριών προς τιμήν του στην Ισθμία -και προς τιμήν της Λευκοθέας στη Μίλητο- ξεκίνησαν ως επιτάφιοι αγώνες για το νεκρό παιδί. Η σύνδεση, εξάλλου, του Mελικέρτη-Παλαίμονα με τους αγώνες των Ισθμίων και κυρίως με την πάλη -κάτι που υπαινίσσεται άλλωστε και το δεύτερο όνομά του- απορρέει από την κοινή ιδιότητα όλων των θαλασσινών δαιμόνων να είναι ακαταμάχητοι στην πάλη. Εξάλλου έχει κληρονομήσει εκ της μητέρας του την Δύναμη ως γιός της ΙΝΟΥΣ = ΙΝΑΣ = ΔΥΝΑ-ΜΗΣ
.
 Στην Επίδαυρο Λιμηρά υπήρχε «ύδωρ της Ινούς», μέσα στο οποίο κατά την εορτή της θεάς έβαζαν ζυμαρικά από αλεύρι κριθαριού. Αν αυτά βυθίζονταν, ήταν καλός οιωνός, αν όχι, τότε το θεωρούσαν «κακοσημαδιά»
Στις Θαλάμες υπήρχε ιερό της Ινούς μαζί με μαντείο. Στην Κρήτη τελούσαν προς τιμή της ομώνυμη εορτή, τα ΙΝΑΧΕΙΑ που είχε καθιερώσει ο Ιναχος προς τιμήν της Λευκοθέας ΙΝΟΥΣ, παρόλο που η κόρη του Ινάχου ονομάζεται ΙΩ …και όχι Ι(Ν)Ω
Λατρεία της μαρτυρείται επίσης στα Λεύκτρα, στη Ρόδο, στην Τένεδο, στη Δήλο, στην Κολχίδα, στους Πύργους της Ετρουρίας, ακόμα και στην Αίγυπτο.
Περνάμε στην ιστορία όμως του Κύκνου και του γιου του Τέννη που κλείνεται σε λάρνακα μαζί με την αδερφή του Ημιθέα ή Αμφιθέα ή Λευκοθέα είναι μια ακόμα χαρακτηριστική, αντιγραφή της ιστορίας όπου η Σεμέλη ή η Δανάη κλείνονται σε λάρνακα και ρίχνονται στο πέλαγος, ξεβράζονται δε στην Τέννεδο.
 Ας μην ξεχνούμε ότι στην Τένεδο – που πριν ονομαζόταν Λευκόφρυς – τιμούν με τελετές και γιορτές τον Μελικέρτη/Παλαίμωνα με θυσίες βρεφών- κυρίως δε αγριόχοιρων.
Τα αρχαία κείμενα και η ονομασία του Λιμένος της Τενέδου όπου υπάρχει και ναός της Αρτέμιδος μας δίδουν την πραγματική εικόνα  των θυσιών και των τελετών.
 
Eustathius Philol., Scr. Eccl., Commentarii ad Homeri Iliadem
Volume 1, page 54, line 28

                
ἔστι δ μὲν Τένεδος νῆσος Αἰολικὴ ποτ μὲν Λεύκοφρυς
καλουμένη δι τ λευκὰς ἔχειν ὀφρῦς ἤγουν ἐξοχὰς περ τοὺς αἰγιαλούς· δι δ
τὸν Τρωϊκὸν Τένην, οπερ ἕδος ἤτοι κατοικητήριον γέγονε, μετακληθεῖσα
Τένεδος· ὅντινα Τένην διαβολ μὲν μητρυιᾶς Φυλονόμης Πολυβοίας συγκατ-
έρριψε δι το πατρὸς Κύκνου εἰς θάλασσαν τ ἀδελφῇ Λευκοθέ ἐγκλείσασα λάρνακι· δ Δίκη περισωσαμένη τῆς νήσου βασιλέα κατέστησεν
 
Όπως κατά μία εκδοχή η Σεμέλη- Βλέπε παλαιότερα κείμενα-  καθώς και η Δανάη κλείνονται σε λάρνακα έτσι και η Λευκοθέα ως Αδερφή του Τέννη και κόρη του Κύκνου, η συνονόματη Λευκοθέα κλείνεται σε Λάρνακα !!! για να αφανισθεί στον αφρό των κυμάτων της Τενέδου νήσου…
Όμως εκτός από Λευκοθέα, ονομάζεται στον Παυσανία  Ημιθέα ή Αμφιθέα με αδερφό και πάλι τον Τέννη και πατέρα τον Κύκνο…
 
Pausanias Attic., ττικν νομάτων συναγωγή
Alphabetic letter tau, entry 19, line 5

  δ λάρναξ νέχθη π τν πρότερον καλουμένην Λεύκοφρυν, στερον δ Τένεδον π' κείνου. 
 
Τενέδιος νθρωπος> (Men. fr. 176 Kö.)· Κύκνον τν Ποσειδνος γενόμενον
πατέρα μιθέας κα Τέννου πιγμαι τούτοις. κα κατηγορηθναι τν Τέννην π τς μητρυις, ς πειρντα ατήν. πεισθέντα δ Κύκνον ες λάρνακα βαλεν τν νεανίαν. λομένης δ τς μιθέας συγκινδυνεύειν τ δελφ κατέρους κατεπόντωσεν. δ λάρναξ νέχθη π τν πρότερον καλουμένην Λεύκοφρυν, στερον δ Τένεδον π' κείνου. ς κα βασιλεύσας τς νήσου νομοθέτησε τος τ ψευδ κατηγοροσιν πισθεν παρεστάναι τν δήμιον πέλεκυν πρμένον <χοντα>, ς λεγχθέντας παραχρμα ναιρεσθαι. π δ το φοβερο θεάματος κείνου λέγεσθαι ‘Τενέδιος νθρωπος’. ερηται ον παροιμία π τν φοβερν τς ψεις

Scholia In Lycophronem, Scholia in Lycophronem (scholia vetera et recentiora partim Isaac et Joannis Tzetzae)
 
<Τένεδος> – π Τένου κα μφιθέας μιθέας
τν Κύκνου παίδων. καλετο δ Λεύκοφρυς. Steph.   
 
Η νήσος από Λευκοφρύς ονομάζεται πλέον Τένεδος από την σωτηρία του Τέννη και της Ημιθέας/Αμφιθέας /Λευκοθέας
 
Hecataeus Hist., Fragmenta
Volume-Jacobyʹ-F 1a,1,F, fragment 139, line 2

            π Τέννου κα μφιθέας μιθέας, τν Κύκνου παίδων,
Οι πρώτοι που εχουν κατοικίσει την Τένεδο είναι οι Αστέριοι, οι κάτοικοι της Κρήτης ή της Δήλου …
Hesychius Lexicogr., Lexicon (ΑΟ)
Alphabetic letter alpha, entry 7838, line 1
<στερίη>· Κρήτη κα Δλος οτως καλοντο
<
στέριοι>· ο πρτοι τν Τένεδον κατοικήσαντες
<στερίς>· νομα νήσου (δ 846)
 
Ενώ ο λιμένας της Τενέδου ονομάζεται Σίγριον
 
Etymologicum Magnum, Etymologicum magnum
Kallierges page 712, line 15
 <Σίγριον>: Λιμν Τενέδου, ρον χων σίγρου ρτέμιδος. Οτως ρος.
Σίγραι είναι οι μικροί αγριόχοιροι  που θυσιάζονται στους βωμούς της Αρτέμιδος
 
 
 
 
 
 
 
 
Scholia In Lycophronem, Scholia in Lycophronem (scholia vetera et recentiora partim Isaac et Joannis Tzetzae)
Scholion 177bis, line 1
τ δ Παλαίμων> Παλαίμων Μελικέρτης,
τς νος υός. οτος σφόδρα τιμτο ν τ Τενέδ,
νθα κα βρέφη ατ θυσίαζον
Οι θυσίες βρεφών που αναφέρονται δεν είναι θυσίες ανθρώπινων βρεφών αλλά θυσίες σιγρών, μικρών αγριοχοιρών ή ακόμα και ταύρων…σε περιοχές όπου λατρεύεται η Λευκόφρυς Αρτέμιδα..
 
 
Συνεχίζετε…

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου