Πέμπτη 6 Δεκεμβρίου 2012

Δίνος δε βασιλεύει...



Galenus Med., In Hippocratis de victu acutorum commentaria iv
Kühn volume 15, page 804, line 4

 ταν κεφαλ περιφέρεσθαι φαντάζηται, <δνος3> νομάζεται τ
πάθος
, ταν δ κα σκοτώδης ψις μα τδε φαίνηται, ‘σκοτόδινοςκαλεται κα γίνεται δι κίνησιν τακτον φυσώδους πνεύματος κατ τν κεφαλν χοντος τοπικν γένεσιν κάτωθεν ναφερομένου.

Ενώ ο Γαληνός ονομάζει δίνο το πάθος και την σκοτοδίνη ή στην σκοτώδη όψη που προκαλείτε από την άτακτη κίνηση ζωηρού πνεύματος – πνοής, ψυχής …Η ψυχή θεωρούμε ότι είναι αθάνατη αλλά χωρίς την πίστη της οποιαδήποτε  θρησκείας μπορεί, καθείς,  να οδηγηθεί στην Άβυσσο…Η ψυχή είναι οντότητα πνευματική προϋπάρχουσα πριν της εισόδου της στο σώμα και εξακολουθούσα να ζεί και μετά του θανάτου, ως τμήμα της κοσμικής ψυχής(anima mundi) τη θεωρούν  δε οι Στωικοί, ως απόσπασμα του έμψυχου κόσμου…
Άλλη σημασία της λέξεως δίνος είναι ο τόρνος, ένα εργαλείο των ξυλουργών που χρησιμοποιείται μέχρι και σήμερα, αλλά μας είναι γνωστό με διαφορετικές ονομασίες. Ο τόρνος  γνωστός  ήδη από  την  Ομηρική   εποχή   καθώς  ο   Όμηρος  αναφέρει τον Οδυσσέα να στρογγυλεύει ή αν θέλετε να χαράσσει κύκλο για να φτιάξει το κοίλον της σχεδία του βλέπε : Homerus Epic., Odyssea Book 5, line 249
σσον τίς τ' δαφος νης τορνώσεται νρ
φορτίδος ερείης, ε εδς τεκτοσυνάων,
τόσσον π' ερεαν σχεδίην ποιήσατ' δυσσεύς. 

Η λέξη τόρνος   είχε  την   έννοια  του   σημερινού  διαβήτη  ή κοινώς  κομπάσο. Με την ευρύτερη του έννοια όμως είναι ένας κυκλικά   περιστρεφόμενος τορνευτικός  τροχός. Μέσω  του   τόρνου κατασκεύαζαν   στερεά   εκ   περιστροφής  σώματα  αλλά   και  επίπεδα, κυκλικά σχήματα, με  τον  διαβήτη.

Aelius Herodianus et Pseudo-Herodianus Gramm., Rhet., De figuris (= Περ σχημάτων)
Part+volume 3,2, page 847, line 8
      Γ 391 <δνος:> τόρνος

Ο τόρνος, ακόμα και σήμερα, η μηχανή που χρησιμοποιείται για τη μορφοποίηση ενός κομματιού (μετάλλου, ξύλου, άλλων υλικών) με τη σύσφιξή του σε συσκευή συγκράτησης και με την περιστροφή του κάτω από ισχύ κατάλληλου εργαλείου κοπής για περιστροφή, διάτρηση, διαμόρφωση πρόσοψης, κατασκευή σπειρώματος κλπ.

Aelius Herodianus et Pseudo-Herodianus Gramm., Rhet., Partitiones (= πιμερισμοί) [Sp.?] (e codd. Paris. 2543 + 2570) Page 20, line 6

· Διόνυσος, νομα θεο λληνικο· διθύραμβος, Διόνυσος·
δνος, συστροφή· διν, ῥῆμα, τ στρέφω· Δίνα, νομα κύριον·

ΔΙΟΝΥΣΟΣ = 1004 = ΔΙΟΣ ΝΟΥΣ = ΒΙΟΜΑΓΝΗΤΙΣΜΟΣ = ΔΙΟΣ ΒΟΥΛΗΣΙ = ΦΑΕΝΝΟΣ ΑΙΘΗΡ = ΧΑΙΟΣ ΕΛΛΗΝ (Χάϊος = γνήσιος, αλήθινός )

ΔΙΟΝΥΣΟΙΣ = 1014 = ΚΙΝΗΤΙΚΟΝ ΣΠΕΡΜΑΝ = ΚΟΣΜΙΚΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ = ΚΥΚΛΙΚΗ ΚΙΝΗΣΙΣ = ΣΦΡΑΓΙΣ = ΠΝΕΥΜΑ + ΥΛΗ

Κάποιοι ενδεικτικοί λεξάριθμοι …για περισσότερες σκέψεις

Orion Gramm., Etymologicum
Alphabetic letter delta, page 44, line 2

<Δινατή>· περιφερς, οικυα δίν, στι τόρν
δνος δ τόρνος, παρ τ δονεσθαι κα κολοσθαι.

Theognostus Gramm., Canones sive De orthographia
Section 353, line 3
· δνος συστροφή


Pseudo-Zonaras Lexicogr., Lexicon
Alphabetic letter delta, page 510, line 9
<
Δνος>. συστροφ, περιφέρεια, τόρνος.

Pseudo-Zonaras Lexicogr., Lexicon
Alphabetic letter delta, page 520, line 22

 
κα δνος εδος ρχήσεως, κα εδος ποτηρίουπαρ τ δινοσθαι. . λέγεται δ κα ρσενικς δνος. κα δίνη τ εύματα κα συστροφή.   

Anonymi Lexeis Rhetoricae, ητορικα λέξεις
Entry 136, line 1

<δνος>: συστροφ νέμου
<κλόνος>: συστροφή (
το κούνημα, η σφοδρή κίνηση, ο αναβρασμός, η διαλευση, ο ορυμαγδός, η οχλοβοή, ο σάλος, ο σαματάς )
Joannes Philoponus Phil., De vocabulis quae diversum significatum exhibent secundum differentiam accentus
Recensio a, alphabetic letter delta, entry 10, line 1

<
δνος>· τ ποτήριον κα ρχησις προπερισπται,

Joannes Philoponus Phil., De vocabulis quae diversum significatum exhibent secundum differentiam accentus
Recensio e, alphabetic letter delta, entry 9, line 1

<
δίνη>· συστροφή,
<
δνος>· συστροφ το έρος κα γγεον τι,

Photius Lexicogr., Scr. Eccl., Theol., Lexicon (ΑΔ)
Alphabetic letter delta, entry 615, line 1

ναι>· α τν δάτων συστροφαί.
νος>· σχμα χορικόν.
<Δινήεντος>· δίνας χοντος, συστροφς δατος περιφερες τινας πεποιημένας.
<Δινήσας>· στρέψας.
<Δίνης>· συστροφς δάτων.

Eustathius Philol., Scr. Eccl., Commentarii ad Homeri Odysseam
Volume 1, page 351, line 29

Τ δ δίνεον κτείνει τν ρχουσαν καθ κα δνος τοι τόρνος. δς
δ δι τ καίριον λέξις νταθα κεται το δινεν. τι δέ ποτε ταυτν δνος κα όμβος κα κνος, δηλο γράψας. όμβος, στ κνος. δνος. ς δ κα κατ τρίτην συζυγίαν στ διν δινώσω, δινωτ δηλο σπίς

Άλλες ερμηνείες του ως ρόμβος ή ρύμβος, ρόπτρον  δηλ. ο ρυθμός που παράγεται από το χτύπημα κροτάλων ή τυμπάνου αλλά και  κώνος. Ο ρόμβος ή ρύμβος είναι 'ργανο που χρησιμοποιείται σε τελετές των Κο-ρυμβα-ντων, σε τελετές της Μεγάλης Μητέρας Θεάς καθώς και σε τελετές του Διονύσου και των Βακχών. 
  
Strabo Geogr., Geographica Book 10, chapter 3

Μάρτυρες δ' ο ποιητα τν τοιούτων πονοιν·
τε γρ Πίνδαρος ν τ διθυράμβ ο ρχή “πρν
“μν ερπε σχοινοτένεια τ' οιδ διθυράμβων,” μνη-  
σθες τν περ τν Διόνυσον μνων τν τε παλαιν
κα τν στερον, μεταβς π τούτων φησί “σο μν
“κατάρχειν, μτερ μεγάλα, πάρα όμβοι κυμβάλων,
ν δ κεχλάδειν κρόταλ', αθομένα τε δς π ξαν-
θασι πεύκαις,” τν κοινωνίαν τν περ τν Διόνυ-
σον ποδειχθέντων νομίμων παρ τος λλησι κα τν
παρ τος Φρυξ περ τν μητέρα τν θεν συνοικειν λλήλοις. (Περί της Ρέας / Σεμιράμιδος
  
Ο πρώτος Διόνυσος Ζαγρεύς παίζει με τα παιχνίδια του πριν τον διαμελίσουν οι Τιτάνες, ανάμεσα σ΄ αυτά είναι και ο κώνος, ο ρόμβος, ο στρόβιλος-σβούρα,  έναν αστράγαλος, χρυσά μήλα, και ένας καθρέφτης 

 Clemens Alexandrinus Theol., Protrepticus
Chapter 2, section 17, subsection 2, line 7


ν εσέτι παδα ντα νόπλ κινήσει περιχο-
ρευόντων Κουρήτων, δόλ δ ποδύντων Τιτάνων, πατή-
σαντες παιδαριώδεσιν θύρμασιν, οτοι δ ο Τιτνες
διέσπασαν, τι νηπίαχον ντα, ς τς Τελετς ποιητς
ρφεύς φησιν Θρκιος·
  κνος κα όμβος κα παίγνια καμπεσίγυια,
  μλά τε χρύσεα καλ παρ' σπερίδων λιγυφώνων.  
 Κα τσδε μν τς τελετς τ χρεα σύμβολα οκ
χρεον ες κατάγνωσιν παραθέσθαι· στράγαλος, σφαρα,
στρόβιλος, μλα, όμβος, σοπτρον, πόκος. θην μν ον
τν καρδίαν το Διονύσου φελομένη Παλλς κ το πάλλειν
τν καρδίαν προσηγορεύθη·  (Λικνίτου,θυμίαμα μάνναν )

Titi Flaui Clementis Alexandrini opera omnia, Τόμος,Reinhold Klotz



Hesychius Lexicogr., Lexicon (ΑΟ)
Alphabetic letter gamma, entry 726, line 1

<
γνόφεον>· μέλαν
*<γνόφος>· συννέφεια. δνος. νεμος. vgAS χλύς s σκοτομηνία καμφθναι

<όμβος>· ψόφος. στρόφος. χος. δνος. κνος.
<όμβ>· περιφορ, κινήσει
<υμβονν>· διασκορπίζειν
<ύμβος>· δνος
<
ύμη>· ρμή
Etymologicum Gudianum, Etymologicum Gudianum (άλιονζειαί)
Alphabetic entry delta, page 366, line 1

 {Φωτίου} <Δναι> <Jo. Damasc. Canon. iamb. 2, 59>· ποταμν εσιν τ
μεσώτατα, νθα τ όθιον το ποταμο κ τν μερν ες μέσον συνα-
γόμενον σταχυωδς ς π τς περιδινήσεως δνα δίνη κέκληται.
 <Δίνειν>· ες τ Δενδίλλων.  
 <Δίνη> κανος>· ες τ Εδίνητον κα λιγγι.
 <Διν> <Γ 378>· κ το δίνη.
 <Δινωτοσι> <Γ 391>· πεποικιλμένοις, τετορνευμένοις. εθεα
δινωτόν· δινωτός τ ρσενικόν. κ το διν, τοτο κ το δνος· 

Etymologicum Gudianum, Etymologicum Gudianum (άλιονζειαί)
Alphabetic entry delta, page 366, line 1

 {Φωτίου} <Δναι> <Jo. Damasc. Canon. iamb. 2, 59>· ποταμν εσιν τ
μεσώτατα, νθα τ όθιον το ποταμο κ τν μερν ες μέσον συνα-
γόμενον σταχυωδς ς π τς περιδινήσεως δνα δίνη κέκληται.
 <Δίνειν>· ες τ Δενδίλλων.  
 <Δίνη> κανος>· ες τ Εδίνητον κα λιγγι.
 <Διν> <Γ 378>· κ το δίνη.
 <Δινωτοσι> <Γ 391>· πεποικιλμένοις, τετορνευμένοις. εθεα
δινωτόν· δινωτός τ ρσενικόν. κ το διν, τοτο κ το δνος· 

Etymologicum Gudianum, Additamenta in Etymologicum Gudianum (άλιονζειαί) (e codd. Vat. Barber. gr. 70 [olim Barber. I 70] + Pari Alphabetic entry delta, page 366, line 20
 <
Δνος>· σημαίνει εʹ <τ> δνος· ποταμς κα εδος ρχήσεως κα ποτηρίου κα τόρνος κα τ ντερον.

Etymologicum Magnum, Etymologicum magnum
Kallierges page 339, line 12

 
στιν δίνη, σημαίνει τν συστροφήν· κα τ οδέτερον, τ
δ
νος, το δίνους, τος δίνεσι· κα κατ μεταπλασμν, δίνοισιν.

Scholia In Aristophanem, Scholia in nubes (scholia vetera)
Argumentum-dramatis personae-scholion sch nub, verse 380a, line 1

αθέριος δνος> E: κα τοτο θρυλετο παρ τος φυσικος. E
<αθέριος δνος> R: περιδίνησις αθερία. RVE τατα δ κ
τν ναξαγορείων λαμβάνει. VE
δνος] συστροφή. EM  
<λλ' ντ' ατο> E <Δνος> EM: γγύθεν λαβεν π το Διός, σπερ
ε λεγε μ βασιλεύειν τν Δία, λλ Δνον. οχ τι τν δίνησιν ποβάλλων
κ τούτου <“Δνος”> επεν, λλ E κεραμεον στι βαθ ποτήριον, καλεται
δνος. τ γρ γελοον κ τούτου ες τν το Δνος παρείληφε διάνοιαν. EM
τ <“φημ”> πρς τς Νεφέλας. RVE...
 
<θαυμασίως σθην θεος:> το δανειστο ν τ πομνύειν επόντος·
μ τν Δία τν μέγαν κα τος θεούς, Στρεψιάδης ς μαθν κ Σωκράτους μ εναι Δία, λλ τν Δνον ατιον κεραυνο κα βροντς νακαγχάζει διάτορον. κα το δανειστο ς κομιδ μαθεστάτου κα νουστάτου καταγελν οομένου Δία κα τος λοιπος εναι θεος κα μνντος ατούς φησι· <“θαυμασίως”·> λείπει τμοσας”. ετα <“σθην θεος”,> τοι ηφράνθην π τος σοι μωμοσμένοις θεος νοήτως, ναίσθητε γοραε κα βαναυσότατε.  
ετα πάλιν· κα Ζες μνύμενος γελοός στι τος εδόσιν, τι Ζες οκ
στι, Δνος δ βασιλεύει. δηλονότι κα σ γελοος·

Scholia In Aristophanem, Commentarium in nubes (scholia recentiora Tzetzae)
Argumentum-dramatis personae-scholion sch nub, verse-column 1468, line 5

  Ζες γρ πολλος τιμται νόμασιν λλοις, κα μυρία δ νόματα τερα πρς τς
παρακλήσεις χει νόματα, πατρος, μόγνιος, φίλιος κα τ μοια. Δνος κα τλλα σαφ· 

Suda, Lexicon
Alphabetic letter delta, entry 1132, line 2

νος:> περιδίνησις αθερία, συστροφή. ριστοφάνης
Νεφέλαις· λλ' αθέριος δνος. ο δέ, τι κεραμεον στιν γγεον·
τουτέστι βαθ ποτήριον, καλεται δνος. δνόν φησιν ριστοφάνης κα τς νεφέλας θεούς.


Thomas Magister Philol., Ecloga nominum et verborum Atticorum
Alphabetic letter delta, page 100, line 11

<Δνος> κύκλ στροφ, φ' ο κα τ κύκλ στρεφόμενον σ-
μα δ
νος, οον ορανός.
Thomas Magister Philol., Ecloga nominum et verborum Atticorum
Alphabetic letter delta, page 100, line 13

                                κα τ κυκλικν μέντοι σμα,
ο μν [δ] κα στρεφόμενον κύκλ, δνος λέγεται δι
τ κυκλοτερ σαύτως εναι πάντα τ στρεφόμενα κύκλ.


συνεχίζετε ...

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου