Ἐνθάδε κεῖται θανὼν Διόνυσος ἐκ Σεμέλης.

Τα κομμάτια του μικρού υιού του Διός του Ζαγρεα, κατά μία εκδοχή, μετά τον ΔΙΑ-σπαραγμό από τους Τιτάνες μαζεύονται και θάβονται κάτω από τον τρίποδα των Δελφών.

Etymologicum Magnum, Etymologicum magnum
Kallierges page 255, line 17

<Δελφοί>: (Καὶ <δελφὸς ἀνὴρ>, τὸ ἐθνικόν·) οἱ
Πύθιοι, ἀδελφοί τινες ὄντες, κατὰ ἀφαίρεσιν τοῦ α.
Ὅτι τὰ Διονύσου μέλη σπαράξαντες οἱ Τιτᾶνες τῷ
Ἀπόλλωνι παρέθεντο ἐμβαλόντες λέβητι· ὁ δὲ παρὰ
τῷ τρίποδι ἀπέθετο παρὰ τῷ ἀδελφῷ.
 <Δελφίνιος>: Ὁ Ἀπόλλων.

Παρακάτω δίδονται τα κείμενα που αναφέρουν ότι KAI o Διόνυσος, κι όχι μονο ο πρώτος Διόνυσος ο Ζαγρεύς, αλλά και ο «δεύτερος» Διόνυσος ο της Σεμέλης – έχει ταφεί σε βάθρο στους Δελφούς.

Philochorus Hist., Fragmenta
Volume-Jacobyʹ-F 3b,328,F, fragment 7b, line 9

1 Bonn.): Διονύσου πράξεις καὶ τὰ περὶ Ἰνδούς, Λυκοῦργόν τε καὶ Ἀ-

κταίωνα καὶ Πενθέα, ὅπως τε Περσεῖ συστὰς εἰς μάχην ἀναιρεῖται, ὥς φησι

Δείναρχος ὁ ποιητής, οὐχ ὁ ῥήτωρ. τῶι δὲ βουλομένωι πάρεστιν ἰδεῖν αὐτοῦ

τὴν ταφὴν ἐν Δελφοῖς παρὰ τὸν Ἀπόλλωνα τὸν χρυσοῦν, ἔνθα καὶ τὸ ὅπλον

ἀνάκειται Αὐγούστου Καίσαρος καὶ Νέρωνος ἡ κιθάρα. βάθρον δέ τι νομίζεται τοῖς

ἀγνοοῦσιν ὁ Διονύσου τάφος. στρατηγὸς δὲ δοκεῖ γενέσθαι, καὶ οὕτω γράφεται

θηλύμορφος διά τε ἄλλας αἰσχρὰς αἰτίας καὶ διὰ τὸ μιξόθηλυν στρατὸν ὁπλίζειν·

<ὥπλιζε γὰρ σὺν τοῖς ἄρρεσι τὰς θηλείας, ὥς φησιν ὁ Φιλόχορος

ἐν δευτέρωι.>

         MALAL. Chron. II p. 44, 21 Bonn: καὶ γνοὺς τοῦτο

ὁ Διόνυσος ὅτι ὡπλίσατο κατ' αὐτοῦ, ἔφυγε τὸν Λυκοῦργον· καὶ εἰς Δελφοὺς

ἀπελθὼν ἐκεῖ τελευτᾶι· καὶ ἐτέθη τὸ λείψανον τοῦ αὐτοῦ Διονύσου ἐκεῖ ἐν σο-

ρῶι· καὶ τὰ ὅπλα δὲ αὐτοῦ αὐτὸς ἐκεῖ εἰς τὸ ἱερὸν ἐκρέμασε, καθὼς Δείναρχος

ὁ σοφώτατος συνεγράψατο περὶ τοῦ αὐτοῦ Διονύσου. ὡσαύτως δὲ καὶ ὁ σο-

φώτατος Φιλόχορος τὰ αὐτὰ συνεγράψατο, ἐν ἧι ἐκθέσει εἶπε περὶ τοῦ αὐτοῦ

Διονύσου <«ἔστιν ἰδεῖν τὴν ταφὴν αὐτοῦ ἐν Δελφοῖς παρὰ τὸν

Ἀπόλλωνα τὸν χρυσοῦν· βάθρον δέ τι εἶναι ὑπονοεῖται ἡ σορός,

ἐν ὧι γράφεται· ‘Ἐνθάδε κεῖται θανὼν Διόνυσος ἐκ Σεμέλης’».>

ὁμοίως δὲ καὶ ὁ σοφώτατος Κεφαλίων (93 F 4) τὰ αὐτὰ ἐν τῶι ἰδίωι συγγράμ-

ματι ἐξέθετο.

Cephalion Hist., Rhet., Fragmenta
Fragment 5, line 17

Καὶ γνοὺς τοῦτο ὁ Διόνυσος, ὅτι ὡπλίσατο κατ'

αὐτοῦ, ἔφυγε τὸν Λυκοῦργον· καὶ εἰς Δελφοὺς ἀπελθὼν

ἐκεὶ τελευτᾷ. Καὶ ἐτέθη τὸ λείψανον τοῦ αὐτοῦ Διονύ-

σου ἐκεῖ ἐν σορῷ καὶ τὰ ὅπλα δὲ αὐτοῦ αὐτὸς ἐκεῖ τὸ

ἱερὸν ἐκρέμασε, καθὼς Δείναρχος ὁ σοφώτατος συνεγρά-

ψατο περὶ τοῦ αὐτοῦ Διονύσου. Ὡσαύτως δὲ καὶ ὁ σο-

φώτατος Φιλόχορος τὰ αὐτὰ συνεγράψατο, ἐν

ᾗ ἐκθέσει εἶπε περὶ τοῦ αὐτοῦ Διονύσου· «Ἔστιν ἰδεῖν

τὴν ταφὴν αὐτοῦ ἐν Δελφοῖς παρὰ τὸν Ἀπόλλωνα τὸν

χρυσοῦν. Βάθρον δέ τι εἶναι ὑπονοεῖται ἡ σορὸς, ἐν

ᾧ γράφεται· Ἐνθάδε κεῖται θανὼν Διόνυσος ἐκ Σεμέ-

λης.» Ὁμοίως δὲ καὶ ὁ σοφώτατος Κεφαλίων τὰ αὐτὰ

ἐν τῷ ἰδίῳ συγγράμματι ἐξέθετο.

Όμως ο Απόλλων λατρεύετε και φέρει την ονομασία του Δελφίνιου και  μαζί του και η Αρτεμιδα λατρεύετε όχι μόνο ως Δικτύννα αλλα και ως  Αρτεμιδα Δελφινία  στο Δελφίνιο - τὸ ἐπὶ Δελφινίῳ ἱδρῦσθαι μὲν ὑπὸ Αἰγέως λέγεται Ἀπόλλωνι Δελφινίῳ καὶ Ἀρτέμιδι Δελφινίᾳ, ἐκρίθη δὲ ἐν αὐτῷ πρῶτος Θησεὺς ἀφοσιούμενος τὸ ἄγος τῶν ὑπ' αὐτοῦ ἀνῃρημένων λῃστῶν καὶ τῶν Παλλαντιδῶν –( Julius Pollux Gramm., Onomasticon Book 8, section 119, line 5)

Δικτύννα, η θεά του κυνηγιού και των δικτυών ( κυνηγετικών και θαλάσσιων, βλέπε και βρόγχος, γρίπος πλέγμα, παγίδα κλπ ) και τους τιμούν σε κοινά ιερά.

 Pausanias Perieg., Graeciae descriptio Book 2, chapter 30, section 4, line 1

                    ἐπίκλησις δέ οἱ παρά τε Αἰγινήταις
ἐστὶν Ἀφαία καὶ Δίκτυννα ἐν Κρήτῃ.

Julius Pollux Gramm., Onomasticon
Book 5, section 13, line 9

                                                     ἡ δὲ θεὸς ἀγρο-
τέρα καὶ κυνηγέτις καὶ φιλόθηρος, καὶ ὀρεία ἀπὸ τῶν ὀρῶν, καὶ
Ἰδαία ἀπὸ τῆς Ἴδης, καὶ Δίκτυννα ἀπὸ τῶν δικτύων, καὶ ἑκηβόλος
ἀπὸ τοῦ ἑκὰς τὰ θηρία βάλλειν.

Scholia In Aristophanem, Scholia in vespas (scholia vetera, recentiora Tricliniana et Aldina)
Argumentum-dramatis personae-scholion sch vesp, verse 368c, line 1

                                                                     VAld
Tr παρὰ τὸ δίκτυον ἔπαιξεν, ὅτι καὶ ἡ Ἄρτεμις Δίκτυννα ὀνομάζεται
διὰ τὸ ἀγρευτικὴ εἶναι καὶ δικτύοις χρῆσθαι πρὸς τὴν ἄγραν τῶν ζῴων.

Είναι κι εκείνη μια έκφραση της Μεγάλης Μητέρας  θεάς, η Αγροτέρα και η κυνηγέτις, η Ορεία, η θεά της Ιδης,  η Ιδαία,  η Μεγάλη Θηλυκή Αγρεύς ως  θεά της Θηρας και των δικτύων που συλλαμβάνει τα δελφίνια/οφεις/ελάφια κλπ. Μήπως είναι η ίδια και η Δίκτυννα αλλά και  η Δελφίνη που φέρει ως κόρη/κούρη τις ιδιότητες της Μεγάλης Μητέρας  Θεάς Πυθούς αλλά συγχρόνως και τις ιδιότητες της Σελήνης ως Πανσέληνος.

Lucius Annaeus Cornutus Phil., De natura deorum
Page 71, line 8

                               Ἡ δ' <Ἄρτεμις>
φωσφόρος μὲν ἐπωνομάσθη διὰ τὸ καὶ αὐτὴ σέλας
βάλλειν καὶ φωτίζειν ποσῶς τὸ περιέχον, ὁπόταν μά-
λιστα πανσέληνος ᾖ, δίκτυννα δ' ἀπὸ τοῦ βάλλειν
τὰς ἀκτῖνας – δίκειν γὰρ τὸ βάλλειν – ἢ ἀπὸ τοῦ
διικνεῖσθαι τὴν δύναμιν αὐτῆς εἰς πάντα τὰ ἐπὶ γῆς
ὡς διικτύννης αὐτῆς οὔσης.

Όλοι οι θεοί και οι θεές της θήρας που κυνηγούν είναι συγχρόνως και Σεληνοθεοί/εες.

Ο Απόλλων λατρεύεται και μοιράζετε το ιερό και το χρηστήριο των Δελφών με τον Διόνυσο. Τους χειμερινούς μήνες λατρεύεται ο Διόνυσος ως ο θεός ο Χθόνιος κλπ. Οπωσδήποτε η λειτουργία του ιερού ήταν αφιερωμένη τούς τεσσάρες μήνες του χειμώνος στον Διόνυσον και τό υπόλοιπον του έτους εις τόν Απόλλωνα -χωρίς να γνωρίζωμεν από ποίας εποχής εγένετο αυτός ό καταμερισμός, διότι ό Πλούταρχος, πού μάς πληροφορεί περί αυτού, γνωρίζει μεν καλώς τά των Δελφών, είναι όμως πηγή μεταγενέστερα. Ή εναλλαγή διθυράμβου και παιάνος αντιστοιχεί εις τήν διαίρεσιν αυτήν του λειτουργικού έτους. Και εκ της επιγραφικής γνωρίζουμε ακόμη τό κείμενον ενός διονυσιακού παιάνος.

(Καλυκόσχημος κρατήρας, 400 π.Χ., ύψος 49,5 εκ. διάμετρος 52 Αγ. Πετρούπολη, Ερμιτάζ  Στην α' πλευρά του αγγείου εικονίζεται ο Πάρις να κάθεται, φορώντας ανατολίτικο ένδυμα. Αριστερά του στέκεται ο Ερμής, κρατώντας το κηρύκειο και στα δεξιά του η Αθηνά με μια μεγάλη ασπίδα. Πίσω από τον Ερμή κάθεται η Ήρα και πίσω της η Ήβη. Πίσω από την Αθηνά κάθεται η Αφροδίτη με τον Έρωτα στα πόδια της. Πάνω από τον Πάρη εικονίζεται η Έρις να συζητάει με τη Θέτιδα.

Στη β' πλευρά εικονίζεται ο Απόλλων και ο Διόνυσος και μπροστά τους ο ομφαλός. Ο Διόνυσος κρατάει θύρσο ενώ ο Απόλλωνας κλαδί δάφνης. Αριστερά του ομφαλού μια Μαινάδα τοποθετεί ένα μαξιλάρι σ' ένα θρόνο, ενώ στα δεξιά ένας Σάτυρος παίζει αυλό. Ανάμεσα στους δυο θεούς βρίσκεται ένας φοίνικας. Πίσω από τον Απόλλωνα μια Μαινάδα παίζει τύμπανο κι ένας Σάτυρος με θύρσο. Πίσω από το Διόνυσο μια άλλο ένα ζευγάρι Μαινάδας και Σάτυρου.)

Η ειρηνική συνύπαρξις τών δύο θεών ειχε εμπνεύσει τούς καλλιτέχνες. Αγγείον του Μουσείου του Ermitage εικονίζει τόν Απόλλωνα και τόν Διόνυσον να ανταλλάσσουν χειραψίαν δίπλα σ΄ ένα φοίνικα, ο Διόνυσος κρατεί τόν θύρσον ο Απόλλων τη δάφνην Σάτυροι και Μαινάδες περιβάλ­λουν τούς θεούς και τόν Ομφαλό. Αραγε ο Διόνυσος ετοιμά­ζεται να αναχώρησει και αποχαιρετά τόν Απόλλωνα;

Γνωρίζομεν ακόμη ότι  επί του αετώματος του ναου τών Δελ­φών απεικονίζετε ο  Απόλλων μέ τις Μούσες και ό Διόνυσος μέ τις Θυιάδες. Ό Παυσανίας βεβαίως,  στόν όποιον οφείλομεν τήν πληροφορίαν αυτήν,  περιγράφει τόν ναόν του 4ου αί. π.Χ.  Τήν ιδίαν εποχή εδείχναν (κατά μαρτυρίαν του χρονικο­γράφου Φιλοχώρου) στό εσωτερικό του ναού τόν τάφον τοΰ Διονύσου παραπλεύρως του χρυσού αγάλματος του Απόλλωνος, με την επιγραφήν: «Ένθάδε κείται ό θανών Διόνυσος, υιός της Σεμέλης». 

Joannes Malalas Chronogr., Chronographia
Page 45, line 9

Φιλόχορος τὰ αὐτὰ συνεγράψατο, ἐν ᾗ

ἐκθέσει εἶπε περὶ τοῦ αὐτοῦ Διονύσου, ἔστιν ἰδεῖν τὴν ταφὴν αὐ-

τοῦ ἐν Δελφοῖς παρὰ τὸν Ἀπόλλωνα τὸν χρυσοῦν. βάθρον δέ τι

εἶναι ὑπονοεῖται ἡ σορός, ἐν ᾧ γράφεται, Ἐνθάδε κεῖται θανὼν

Διόνυσος ἐκ Σεμέλης. ὁμοίως δὲ καὶ ὁ σοφώτατος Κεφαλίων τὰ

αὐτὰ ἐν τῷ ἰδίῳ συγγράμματι ἐξέθετο.

Μπορείτε να δείτε και τα αρχικά κείμενα

Εις ώρισμένην έποχήν του έτους, τήν στιγμήν πού οι Θυιάδες «ξυπνούσαν τό παιδί στήν κούνια», τόν Λικνίτην, προσεφέρετο θυσία" ανά εννέα έτη γιορταζαν  επισήμως «τήν άνάβασιν», δηλ. τήν ανάσταση ίσως της Σεμέλης και την μετάβασην της στους ουρανούς.

Plutarchus Biogr., Phil., De Iside et Osiride (351c-384c)
Stephanus page 365, section A, line 6

                                | Αἰγύπτιοί τε γὰρ Ὀσίριδος
πολλαχοῦ θήκας, ὥσπερ εἴρηται (358a 359a), δεικνύου-
σι, καὶ Δελφοὶ τὰ τοῦ Διονύσου λείψανα παρ' αὐτοῖς
παρὰ τὸ χρηστήριον ἀποκεῖσθαι νομίζουσι, καὶ θύουσιν
οἱ ὅσιοι θυσίαν ἀπόρρητον ἐν τῷ ἱερῷ τοῦ Ἀπόλλωνος,
ὅταν αἱ Θυιάδες ἐγείρωσι τὸν Λικνίτην.

Socrates Hist., Fragmenta
Fragment 5, line 22

                                         Αἰγύπτιοί τε γὰρ
Ὀσίριδος πολλαχοῦ θήκας, ὥσπερ εἴρηται, δεικνύουσι,
καὶ Δελφοὶ τὰ τοῦ Διονύσου λείψανα παρ' αὐτοῖς παρὰ
τὸ χρηστήριον ἀποκεῖσθαι νομίζουσι· καὶ θύουσιν οἱ
Ὅσιοι θυσίαν ἀπόρρητον ἐν τῷ ἱερῷ τοῦ Ἀπόλλωνος,
ὅταν αἱ θυιάδες ἐγείρωσι τὸν Λικνίτην.

Τα δεδομένα αυτά δεν συμφωνούν απολύτως με­ταξύ των, άλλ’ οπωσδήποτε υποδηλώνουν ότι ό Διόνυσος τών Δελφών, υιός της Σεμέλης, ήταν ό Διόνυσος του μύθου των Θηβών.

Παραμένουν σκοτεινες οι συνθήκες υπό τις οποίες έγένετο ή προσέγγισις Απόλλωνος και Διονύσου και η εγκατάστασις του δευτέρου στους Δελφούς.

Μερικοί πιστεύουν ότι  ό Διόνυσος προηγήθη του Απόλλωνος και είχε προ αυτού το μονοπώλιον του μαντείου. Τό κύριον δέ επιχείρη­μα του είναι ότι ή Πυθία έπεφτεν σε κατάσταση μανίας. Πράγματι, κατά τήν κοινήν αντίληψη, τά πρόσωπα που βρίσκονται στήν κατάστασιν αυτή θεωρούνται ότι έχουν προφητικές δυνάμεις. Ό Πλάτων υπογραμμίζει ότι ή ένθεος μ α­ν ί α είναι ενα είδος μανίας και  είναι η αιτία που προσφέρει μεγιστα αγαθά εις τους ανθρώπους  αλλα και η μητέρα των μέγιστων αγαθών.

Hermias Phil., In Platonis Phaedrum scholia
Page 204, line 16

  <Θεία> δὲ <μανία> ὡς πρὸς τὰς ἄλλας μανίας εἶπε, μαντικὴν, τελεστικὴν, ποιητικήν.

Hermias Phil., In Platonis Phaedrum scholia
Page 84, line 9

                                                                              Διὸ δεῖ
δεῖξαι ὅτι πρὸς τῷ ἀγαθῷ καὶ μεῖζον ἀγαθόν ἐστι τοῦ σωφρονεῖν· τοῦτο
δὴ καὶ ποιήσει, καὶ δείξει ὅτι ἡ κρείττων τοῦ σωφρονεῖν μανία τῶν με-
γίστων ἀγαθῶν αἰτία ἐστὶ τοῖς ἀνθρώποις, καὶ οὐχ ἁπλῶς μέγιστον ἀγαθόν
ἐστιν ἡ μανία, ἀλλ' αἰτία καὶ μήτηρ τῶν μεγίστων ἀγαθῶν ἐστι.

Hermias Phil., In Platonis Phaedrum scholia
Page 4, line 27

Καὶ πρῶτον μὲν καθολικώτατον καὶ ἀληθέστατον

λόγον εἰπὼν ὅτι <«περὶ παντὸς, ὦ παῖ, μία ἀρχὴ> εἰδέναι περὶ οὗ ὁ

λόγος, <ἢ παντὸς ἁμαρτάνειν ἀνάγκη»> τουτέστιν εἰδέναι τὴν οὐσίαν

περὶ οὗ ὁ λόγος, τὸ δὴ δοκοῦν ἰσχυρότατον εἶναι ἐπιχείρημα ἐν τῷ προτέρῳ

λόγῳ τοῦ Λυσίου, τὸ ὅτι <ὃ μὲν μαίνεται ὃ δὲ σωφρονεῖ>, δείκνυσιν

ὅτι ἡ μανία οὐχ ἁπλοῦν ἐστιν, ἀλλ' ἔστι τις καὶ <θεία> μανία, καὶ διελὼν

αὐτὴν τὴν μανίαν εἰς τέσσαρα μέρη, μαντικὴν, τελεστικὴν, ποιητικὴν,

ἐρωτικὴν, <ἐφόρους> ἑκάστῃ δίδωσι θεοὺς Ἀπόλλωνα, Διόνυσον, Μούσας,

Ἔρωτα, καταλέγων ὁπόσα ἀγαθὰ ἐκ τούτων δίδοται, τῆς μαντικῆς τε καὶ

τελεστικῆς καὶ ποιητικῆς ... διὸ καὶ τὸ <τ> παρεμβεβλῆσθαι· <μανικὴν> γὰρ

λεγομένην τὸ πρῶτον, <μαντικὴν> ὕστερον προσηγόρευσαν. Καὶ ταῦτα  

μὲν πρὸς τὸ μὴ φαῦλον εἶναι τὸ τῆς μανίας ὄνομα. Εἶτα μέλλων λέγειν

πόσα <ἀγαθὰ> ἐκ τοῦ ἔρωτος ἡμῖν ἐπιπέμπεται, πρῶτον ὁρίζεται τὸν

ἔρωτα, ἵνα εἰδείημεν κατὰ ποίου σημαινομένου ταῦτα λέγει, ὡς καὶ ἐν τῷ

προτέρῳ λόγῳ πεποίηκε. Καὶ ἐπειδὴ μαίνεται ὁ ἐρῶν, ὁρίζεται τὸν ἔρωτα

θείαν μανίαν εἶναι κατὰ ἀνάμνησιν τοῦ αὐτοκάλλους

<Ammonius> Gramm., De adfinium vocabulorum differentia (= Περὶ ὁμοίων καὶ διαφόρων λέξεων) (fort. epitome operis sub aucto
Lexical entry 313, line 1

Κατὰ Κτησιφῶντος, καὶ τὸν περὶ τοὺς θεοὺς ἱερουργόν, ὡς

Ἡρόδοτος (passim).

 <μανία> μέν ἐστιν ἔκστασις λογισμοῦ, <λύσσα> δ' ἐπι-

τεταμένη μανία, <οἶστρος> δὲ μανιώδης ἐπιθυμία.

 

 Έάν λοιπόν υποτεθει ότι οί "Ελληνες έγνώρισαν τάς έκστατικάς τελετάς άπό τόν Διόνυσον ό όποιος ήλθεν έκ Θράκης,  είναι φυσικόν νά θεωρήται ότι ή Πυθία έφθασε εις τούς Δελφούς μέ τόν Διόνυσον και ότι ό Απόλλων τήν παρέλαβεν έκ του προκατόχου του ενθρονισμένη ήδη στο μαντείο.

Αλλοι ερευνητές θεω­ρούν ότι ό Απόλλων εδανείσθει από τό διονυσιακό κίνημα ένα νέον τρόπον μαντικής, όταν τό κίνημα αυτό διεδόθη εις τήν Ελ­λάδα.  Πυθία θά ειχεν κατά κάποιον τρόπον αποσπασθεί άπό τόν όμιλον τών μαινόμενων γυναικών, οι  οποίες ακολούθουσαν τόν Διόνυσον, και θά εισήλθαν στήν υπηρεσία του μαντείου. Ο Απόλλων δέν ειχεν λάβει τήν Πυ-θίαν και τήν ένθεον μαντικήν μόνον άπό τόν Διόνυσον, αλλά ή θρησκεία τών Δελφών, αποσκοπούσε κατ' εξοχήν στόν καθαρμόν, απλώς θά είχε δανεισθεί κάποιο στοιχείο από τόν διο­νυσιακό καθαρμό. Απο τήν άποψιν αυτήν οί Δελφοί υπήρξαν ό κύριος συντελεστής του εξελληνισμού της διονυσιακής θρησκείας μετά τήν εισοδόν της στό ελληνικόν περιβάλλον.

Έν μέσω όλων αυτών των υποθέσεων εκείνο τό όποιον θά ειχε μεγάλην σημασίαν είναι νά αίτιολιογήσομε πλήρως τήν ιδρυση και το παρελθόν του ιερού αυτού, το όποιο σε μία στι­γμή της μακράς και πολύπλοκου ιστορίας του κατέστη εστία της απολλώνιας θρησκείας.

Οί αρχαίοι συμφωνούν ότι ή ελευσις του Απόλλωνος είναι μεταγενέστερα της Ιδρύσεως του μαντείου. Προ του Απόλλωνος συνεβουλεύοντο την Γαίαν, την Θέμιδα, τον/την Πύθω-να, άρα ζητούσαν μαντείες από χθόνια πνεύματα, όπως και στα μαντεία της γειτονικής Βοιωτίας. Μαντείο αυτού του  είδους είναι φυσικό νά εχει προφήτη/χρησμοδότη, διότι η Γαία έχει προφητική δύναμη, αφού περιέχει τις ψυχές. Η επαφή με τα πνεύματα των θανόντων, ή μέ τό μυθολογικόν πρόσωπον πού τα περιέχει, είναι συνήθης τρόπος για νά ζητήση κανείς χρη­σμούς,  η επαφή αυτή επιτυγχάνεται είτε με όνειρα (όπως είς τό άντρον του Τροφωνίου), είτε μέ δαιμονοπληξία. Ό χθόνιος χαρακτήρ του δελφικού μαντείου κατά τήν προϊστορική περίοδο δεν είναι αντίθετος προς τήν είκασία ότι ή Πυθία ήταν προγε­νεστέρα του Απόλλωνος εις Πυθώ, όπως ονομάζεται τό μαντείον από τήν όφιν Πύθω-να, η οποία ήταν θηλυκού γένους, καθώς το εχω ήδη αναφέρει σε προηγούμενα κείμενα.

Συνεχίζετε