Μελικέρτην φησὶ Γλαῦκον μετονομασθῆναι

Συνεχίζοντας την αναζήτηση για την ιστορία και τις περιπέτειες του Γλαύκου/Μελικέρτη/Παλαίμωνα περνάμε και στους «Δειπνοσοφιστές»  

Athenaeus Soph., Deipnosophistae
Book 7, Kaibel paragraph 48, line 13

Πόσσις δ' ὁ Μάγνης ἐν

τρίτῳ Ἀμαζονίδος τῆς Ἀργοῦς φησι δημιουργὸν γενέ-

σθαι τὸν Γλαῦκον καὶ κυβερνῶντα αὐτήν, ὅτε Ἰάσων

μετὰ τῶν Τυρρηνῶν ἐμάχετο, μόνον ἄτρωτον γενέσθαι

ἐν τῇ ναυμαχίᾳ· κατὰ δὲ Διὸς βούλησιν ἐν τῷ τῆς

θαλάσσης βυθῷ φανῆναι καὶ οὕτως γενέσθαι θαλάτ-

τιον δαίμονα ὑπὸ μόνου τε Ἰάσονος θεωρηθῆναι.

Νικάνωρ δὲ ὁ Κυρηναῖος ἐν Μετονομασίαις τὸν

Μελικέρτην φησὶ Γλαῦκον μετονομασθῆναι.

 ἱστορεῖ δὲ περὶ αὐτοῦ καὶ ὁ Αἰτωλὸς Ἀλέξανδρος ἐν τῷ  

ἐπιγραφομένῳ Ἁλιεῖ (p. 238 M), ὡς ὅτι ‘γευσάμενος

βοτάνης’ κατεποντώθη,

τὴν μαντικήν 

φησιν Ἀπόλλωνα ὑπὸ Γλαύκου διδαχθῆναι· θηρῶντα

δὲ περὶ τὴν Ὀρείην (ὄρος δὲ τοῦθ' ὑπάρχειν ὑψηλὸν

ἐν Αἰτωλίᾳ) λαγὼν θηρᾶσαι, ὃν λιποθυμοῦντα ὑπὸ

τῆς διώξεως ἀπαγαγεῖν ὑπὸ κρήνῃ τινὶ καὶ τῇ παρα-

κειμένῃ πόᾳ ἤδη ὑποψυχόμενον ἀπομάσσειν. ἀναζω-

πυρήσαντος δὲ τοῦ λαγὼ τῇ βοτάνῃ ἐπιγνόντα τῆς

βοτάνης τὴν δύναμιν ἀπογεύσασθαι καὶ ἔνθεον γενό-

μενον ἐπιγενομένου χειμῶνος κατὰ Διὸς βούλησιν εἰς

τὴν θάλασσαν αὑτὸν ἐκρῖψαι. Ἡδύλος δ' ὁ Σάμιος

ἢ Ἀθηναῖος Μελικέρτου φησὶν ἐρασθέντα τὸν Γλαῦκον

ἑαυτὸν ῥῖψαι εἰς τὴν θάλατταν. Ἡδύλη δ' ἡ τοῦ

ποιητοῦ τούτου μήτηρ, Μοσχίνης δὲ θυγάτηρ τῆς  

Ἀττικῆς ἰάμβων ποιητρίας, ἐν τῇ ἐπιγραφομένῃ Σκύλλῃ

ἱστορεῖ τὸν Γλαῦκον ἐρασθέντα Σκύλλης ἐλθεῖν αὐτῆς

εἰς τὸ ἄντρον ‘ἢ κόγχου δωρήματα’ φέροντα...

Οι εκδοχές στους Δειπνοσοφιστές δίνουν κι άλλες ερμηνείες ως προς την Αθανασία του αλλά και την ιστορία του, ενώ δέχονται ότι την μαντική τέχνη του την έχει διδάξει ο ίδιος ο Γλαύκος στον Απόλλωνα.

Ο Γλαύκος ισχυρίζονται ότι είναι από τους δημιουργός και κυβερνήτης της Αργούς και στην αντίστοιχη μάχη του  πληρώματος του Ιάσωνα με τους Τυρρηνούς ήταν ο μόνος που έμεινε άτρωτος.και κατά την βούληση του Διος μεταμορφώθει σε θαλάσσιο δαίμονα  Ενώ ο Νικάνωρ  ὁ Κυρηναῖος στο έργο του «Μετονομασίαις» ισχυρίζεται ότι ο Μελικέρτης έχει σε Γλαῦκον μετονομασθεί.

  Και κατά τον Αλέξανδρο τον Αιτωλό στο ποίημα του που ονομάζεται  «Αλιείς» Γευόμενος ένα βοτάνι έπεσε στην Θάλασσα, ενώ την μαντική τέχνη του την μετέδωσε και τη δίδαξε ο ίδιος στον Απόλλωνα. Κυνηγώντας πάνω στο Όρος της Ορειας το οποίο είναι ένα ψηλό βουνό στην Αιτωλία, όταν έπιασε ένα λαγό  δεδομένου ότι είχε λιποθυμήσει από το κυνήγι και την καταδίωξη πήρε  ένα παρακείμενο στην βρύση βότανο, ακριβώς όπως ανέπνεε την τελευταία πνοή του. Ο λαγός αναβίωσε πλήρως με τη βοήθεια του βοτάνου και ο Γλαύκος, αναγνωρίζοντας τις αρετές του βοτάνου,  δοκίμασε αυτό και κατελήφθη με μια θεϊκή τρέλα έγινε θεόληπτος ή προικίσθηκε με το πνεύμα του θεού, και όταν μια θύελλα ξέσπασε με την θέληση  του Δία, ο ίδιος έπεσε στη θάλασσα.
Κατά τον Ηδύλο τον Σάμιο ή τον Αθήναιο ο Γλαύκος είχε ερωτευθεί τον Μελικέρτη και ζηλεύοντας την δική του αθανασία ρίχτηκε στην θάλασσα ακολουθώντας τον ή όντας ερωτευμένος με την Σκύλλη ή Σκύλλα η οποία ανταποκρίθηκε στον έρωτά του. Η Κίρκη όμως, ζηλεύοντας την ευτυχία τους, δηλητηρίασε το λουτρό της Σκύλλας, και αυτή μεταμορφώθηκε σε τέρας. Ο έρωτας όμως του Γλαύκου διατηρήθηκε και μετά τη μεταμόρφωση αυτή.

Ο έρωτας του Γλαύκου προς την Αριάδνη ήταν επίσης άτυχος. Η Αριάδνη η φέρουσα τον Στέφανο έγινε σύζυγος του Διονύσου  και ο Γλαύκος προσκολλήθηκε στον θίασό του. Όμως αντίστοιχος μύθος φέρει την Γλαύκη την αντίστοιχη θηλυκή μορφή του Γλαύκου να φέρει κι αυτή τον αντίστοιχο Στέφανο

Athenaeus Soph., Deipnosophistae (epitome)
Volume 2,1, page 130, line 23

γλαῦκον λέγεις;

ἔγνωκας. τὸν δὲ Γλαῦκον τὸν θαλάττιον δαίμονα Θεόλυτος μὲν ὁ Μηθο-

μναῖος ἐρασθέντα φησὶν Ἀριάδνης, ὅτ' ἐν Δίᾳ τῇ νήσῳ ὑπὸ Διονύσου

ἡρπάσθη, καὶ βιαζόμενον ὑπὸ Διονύσου ἀμπελίνῳ δεσμῷ ἐνδεθῆναι καὶ

δεηθέντα ἀφεθῆναι εἰπόντα· Ἀνθηδών νύ τίς ἐστιν ἐπὶ πλευροῖο θαλάσσης

ἄντιον Εὐβοίης ἔνθεν ἐγὼ γένος εἰμί. πατὴρ δέ με γείνατο Κωπεύς

Εννοείς το Γλαύκο; Το γνωρίζεις; την ιστορία του θαλασσοθεού Γλαύκου, όπως λέει  ο Θεόλυτος ο  Μηθυμναίος  στο Έπος του Βάκχου,  που ερωτεύτηκε την Αριάδνη, όταν παρασύρθηκε από το Διόνυσο στο νησί του Δία και εξουδετερωθεί από τον Διόνυσο, και ήταν δεμένος χειροπόδαρα με τα δεσμά  της αμπέλου, αλλά αφέθηκε ελεύθερος όταν  ικέτευε τον θεό με αυτά τα λόγια: «Μια πόλη, μόνο υπάρχει από την πλευρά της θάλασσας, η Ανθηδώνα, πάνω από την Εύβοια, σκληρά από τα ρεύματα του Ευρίπου. Υπάρχει η γενέτειρά μου, και ο πατέρας μου, που ο είναι ο Κωπεύς. 

Αναφέρονται και οι άλλες ιστορίες του Γλαύκου ότι είναι γιος του Ποσειδώνα και  νύμφης, και ότι κοιμήθηκε με την Αριάδνη στο νησί του Δία όπου την είχε εγκαταλείψει ο Θησέας, ότι ο Γλαύκος εγκαταστάθηκε στην Δήλο μαζί με τις Νηριήδες και δίνει προφητείες σε όσους επιθυμούν. Η εκδοχή ότι ήταν ο αρχιτέκτονας της Αργούς και ο καπετάνιος της και ότι ήταν ο μόνος που ξέφυγε και επέστρεψε χωρίς να πληγωθεί από την αργοναυτική εκστρατεία…κλπ κλπ.

Στα σχόλια στον Ευριπίδη διαβάζουμε ότι  ο Γλαύκος είναι Ανθηδώνιος ψαράς που βλέποντας ένα ψάρι να τρώει ένα βότανο και να επανέρχεται στη ζωή, το γεύεται και γίνεται αθάνατος αλλά όχι αγέραστος και για αυτό καταποντίζετε – πέφτει στη θάλασσα, ενώ έχει αποκτήσει και το χάρισμα της Μαντείας…

Scholia In Euripidem, Scholia in Euripidem (cod. Hierosolymitanus patriarchalis 36)
Play Or, verse 364msu, line 4

…οὗτος ἀνθηδόνιος ἁλιεὺς· ἑωρακὼς δὲ

 ἰχθὺν παρὰ τὴν ψάμμον βοτ<ανη>φάγοντα̣

 καὶ <γευσάμενον καὶ ἀναζήσαντα>

<φα>γὼν καὶ αὐτὸς γέγο<νεν> ἀθάνατος·

ἀλλ' οὐκ ἀγήραος· ἐφ' ᾧ κατεπόντισεν

 ἑαυτὸν· μ<αντεύεται δὲ ὣς παρ' ὁμήρῳ:> 

κατά τον  Πόπλιο Οβίδιο Νάσωνα όμως οι εκδοχές αλλάζουν στο έργο του «Μεταμορφώσεις »
Ο Γλαύκος έχει ερωτευτεί την Σκύλλα που εμφανίζεται γυμνή στην ακρογιαλιά ενώ ο Γλαύκος έχει ήδη μεταμορφωθεί σ΄ ένα ψαρόμορφο δαίμονα- θεότητα της θάλασσας  με πράσινα μαλλιά και γένια, γίγαντας στα χέρια και στους ώμους, και με ψαροουρά, που σαρώνει τις θάλασσες. Την Σκύλλα την πολιορκεί ανεπιτυχώς.  Για να την κερδίσει ζητά τη βοήθεια της κόρης του Ηλίου της Κίρκης για να καταφέρει να κερδίσει την εύνοια της αγαπημένης του. Η Κίρκη επιθυμεί να γίνει η ίδια ερωμένη του, ο Γλαύκος αρνείται τον έρωτά της και  για να τους εκδικηθεί ρίχνει δηλητήριο στην μικρή πισίνα που λούζεται η  Σκύλλα και με την βοήθεια τερατωδών δηλητηρίων και μαγικών επωδών μετατρέπει την Σκύλλα σε τέρας από την βουβωνική χώρα και κάτω, που αναζητά τους μηρούς και τα πόδια της… Αυτό το τέρας είχε επιτεθεί και στους συντρόφους του Οδυσσέα και θα έπραττε το ίδιο και στους συντρόφους του Αινεία αν δεν είχε μεταμορφωθεί σε βράχο…

Ως θαλάσσιος δαίμονας, ο Γλαύκος γίνεται σύντροφος του Νηρέα, των Νηρηίδων, του Ποσειδώνα, της Αμφιτρίτης, και άλλων θαλασσινών θεοτήτων. Μεταμορφώνεται και σε γυναίκα, όπως βλέπουμε παρακάτω στα κείμενα, τη  Γλαύκη, που βγάζοντας από τα κύματα το άσπρο της κεφάλι και φέρει στέφανο κι άλλοτε τρομάζει τους ναύτες, ή σε Σειρήνα που κρατά στα χέρια της δύο νεαρούς.

Και τα κείμενα για τη θηλυκή μορφή με το όνομα του Γλαύκου –Γλαύκης ..

Eustathius Philol., Scr. Eccl., Commentarii ad Homeri Iliadem
Volume 3, page 433, line 1

…Γλαῦκον δὲ διὰ τὴν γλαυκὴν θάλασσαν, ἧς  

καὶ δαίμονα Γλαῦκον οἶδεν ἡ ποίησις τὸν Ἀνθηδόνιον καὶ Γλαύκην Νηρηΐδα.

Scholia In Euripidem, Scholia in Euripidem (scholia vetera)
Vita-argumentum-scholion sch Med, section 1065, line 2

                                 καὶ δὴ, φησὶν, ἡ μὲν Γλαύκη, ὡς εἰκὸς, ἐπὶ
τῆς κεφαλῆς ἔχει τὸν στέφανον καὶ λοιπὸν ἐγγύς ἐστι τοῦ θανάτου, ἀλλ'
εἶμι, μὴ μέλλωμεν ἥκειν ἐπὶ τὴν δυστυχεστάτην ὁδὸν τοῦ φόνου:  – AB
τὴν ἐπὶ τὸν Ἅιδην λέγει.

Συνεχιζεται …